---

روانگرایی پدیده¬ایست که در اثر گسترش اضافه فشار آب حفره¬ای در خاک¬های اشباع موقعی که تحت بارگذاری سیکلی (تناوبی) قرار می¬گیرند ایجاد می¬شود. تاکنون تحقیقات گسترده¬ای بر روی رفتار سیکلی ماسه¬های سیلیسی صورت گرفته¬است اما رفتار سیکلی ماسه¬های کربناتی کمتر مورد توجه قرار گرفته¬است. به¬همین منظور در این تحقیق چندین آزمایش سه محوری سیکلی کرنش-کنترل با تحکیم همسان و ناهمسان روی ماسه کربناتی بوشهر انجام شده است. پارامترهایی که اثر آن¬ها مورد بررسی قرار گرفته¬اند عبارتند از: تراکم نسبی و تنش محصور¬کننده. نتایج نشان می¬دهند که مقاومت روانگرایی با افزایش تراکم نسبی و تنش محصور¬کننده افزایش می¬یابد. علاوه بر این با انجام آزمایش¬های چند¬مرحله¬ای مقدار کرنش آستانه برای این ماسه ارزیابی و با نتایج دیگر محققان مقایسه شده است. پتانسیل تولید فشار آب حفره¬ای برای این ماسه کربناتی در فضای تعداد سیکل نرمال شده و انرژی کرنشی با محدوده¬های پیشنهادی دیگر محققین، که برای ماسه¬های سیلیکاتی ارائه شده، مقایسه شده است.

---

مدول برشی یکی از مهمترین خصوصیات نهشته‌های خاکی می‌باشد که جهت انجام تحلیل‌های دینامیکی بایستی مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. از سویی دیگر مناطق وسیعی از کرۀ زمین، از جمله بخش‌های وسیعی از مناطق جنوبی ایران، پوشیده از خاک‌های کربناتی است. این خاک‌ها بسیاری از میدان‌های عظیم نفتی و گازی جهان را در خود جای داده و همواره مورد ساخت و سازهای گسترده‌ای نیز قرار دارند. از اینرو بررسی کامل رفتار این خاک‌ها از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. در این تحقیق، مدول برشی ماسه‌ی کربناتی بوشهر با استفاده از آزمون‌های آزمایشگاهی ستون تشدید و سه‌محوری سیکلی مورد بررسی قرار گرفته است. اثر فشار محدود کننده و دانسیته‌ی نسبی بر تغییرات مدول برشی این ماسه مطالعه شده است. مطالعات آزمایشگاهی این تحقیق در دو حالت همسان و غیرهمسان انجام گرفته تا چگونگی اثر شرایط تنش حاکم اولیه بر المان خاک در رفتار آن مشخص شود. نتایج آزمایش‌ها نشان می دهد که افزایش فشار محدود کننده‌ی میانگین و همچنین دانسیته‌ی نسبی، افزایش مدول برشی خاک را به دنبال دارد. همچنین نتایج بیانگر آن است که ناهمسانی تنش تحکیم اولیه در مقایسه با سایر پارامترها اثر کمتری بر رفتار خاک دارد. نتایج با بازه‌ها و مدل‌های پیشنهادی محققین مقایسه شده و در نهایت مدلی جهت ارزیابی منحنی تغییرات نسبت مدول برشی خاک کربناتی بوشهر در برابر کرنش برشی ارائه شده است.