جستجو در مقالات منتشر شده


۱۴ نتیجه برای خاک رس


دوره ۲، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده

در سال‌های اخیر با پیشرفت علم نانو، بسیاری از محققین به استفاده از این مواد برای حل مشکلات موجود در بخش‌های مختلف صنعت نفت روی آورده‌اند. نانو سیال‌های تهیه شده با این مواد می‌توانند جدایش نفت و گاز در داخل مخزن را تسهیل نمود و میزان برداشت نفت را نسبت به روش‌های فعلی افزایش دهند. لذا در این پژوهش اثر نانو ذرات خاک رس بر روی ضریب برداشت نفت مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از دو سیال پایه مختلف آب و اتانول برای پخش شدن نانو ذرات در آن‌ها استفاده شد. اثر افزودن نانو ذرات خاک رس بر روی تغییرات گرانروی و کشش بین سطحی اندازه‌گیری شد. همچنین به منظور بررسی اثر غلظت نانو ذرات در سیال پایه بر روی ضریب برداشت نهایی نفت، نانو سیالات با ۳ و ۵ درصد وزنی نانو ذرات تهیه شدند. نتایج نشان دادند که اگرچه نانو سیالات حاوی نانو ذرات خاک رس پایداری کمی دارند اما در همین شرایط نیز با اضافه کردن آن‌ها به سیال پایه ضریب برداشت نفت افزایش چشمگیری داشت. همچنین اثر این نانو ذرات هنگامی که در سیال پایه آب پخش می‌شوند بیشتر از اتانول خواهد بود. به عنوان مثال در ۵ درصد وزنی، ضریب برداشت نفت با نانو سیال پایه آبی ۷/۴۹ درصد و با نانو سیال پایه اتانولی ۴۶ درصد است.

دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۰ )
چکیده

هدف این پژوهش، مطالعه رفتار کششی و خمشی پلی آمید در حضور نانو خاک رس برای تصحیح کننده های مختلف در شرایط واقعی است. در بسیاری از پژوهش های پیشین، مدول خمشی و مدول کششی در شرایط استاندارد یا پس از خشک شدن نمونه ها مطالعه شده است. بنابراین موارد گزارش شده قابل استناد برای کاربردهای طراحی و کاربردی نیست. در این تحقیق ابتدا پلی آمید با سه نوع نانو خاک رس کلوزیت ۳۰B، کلوزیت ۲۰A و کلوزیت Na+ به روش درهم رفتگی مذاب با درصدهای ۱، ۳، ۵، ۷ و ۹ درصد مخلوط شد. سپس برای نمونه ها آزمایش تفرق اشعه ایکس برای تعیین ساختار نانوکامپوزیت انجام شد. سپس نمونه های استاندارد برای آزمایش استحکام خمش و استحکام کشش به روش قالبگیری تزریقی تولید و آزمایش کشش و خمش برای آنها انجام شد. نتایج نشان داد که هر نوع نانو خاک رس که به ساختار پلی آمید افزوده شود، می تواند تا اندازه ای خواص مکانیکی را بهبود دهد. با افزایش سازگاری نانو خاک رس با زمینه پلیمری، پخش شدگی در ساختار نانوکامپوزیت به دست آمده بیشتر شده و بهبود بیشتری را نتیجه می دهد. همچنین مدول و استحکام خمشی در تمامی نانوکامپوزیت ها با افزایش درصد نانو خاک رس افزایش می یابد. البته بیشترین افزایش برای نانوکامپوزیت های تقویت شده با کلوزیت ۳۰B دیده شد که ساختاری پخش شده دارد.

دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۲ )
چکیده

چکیده -در این تحقیق اثر نانو خاک رس بر عمر خستگی فنر هوایی برایبهبود عمر آنها بررسی می شود. آمیزه های لاستیکی بر پایه NR/BR بدون نانو خاک رس و نیز با ۳، ۵ و ۷ درصد نانو خاک رس به روش اختلاط خمیری ساخته شدند. سپس بر روی نمونه های حاوی نانو خاک رس، به منظور تعیین ساختار نانوکامپوزیت آزمون تفرق اشعه ایکس انجام شد. در ادامه با انجام آزمون رئومتری بر روی آمیزه های خام، زمان پخت هر آمیزه تعیین شد و آمیزه های نهایی به روش پخت گوگردی بدست آمدند. پس از آن نمونه های استاندارد برای انجام آزمون های خواص کششی، گرمازایی، مقاومت پارگی و مقاومت خستگی، تهیه گردیدند. نتایج حاصل نشان دادند که افزایش درصد وزنی نانو خاک رس، باعث افزایش ضریب ارتجاعی، استحکام پارگی و گرمازایی و نیز کاهش استحکام کششی و کشش در نقطه پارگی می شود. همچنین عمر خستگی آمیزه حاوی ۳ درصد نانو خاک رس به میزان ۳۳ درصد و آمیزه حاوی ۵ درصد نانو خاک رس به میزان ۵۷ درصد نسبت به آمیزه فاقد نانو خاک رس افزایش یافته، در حالی که عمر خستگی آمیزه حاوی ۷ درصد نانو خاک رس به میزان ۱۴ درصد کاهش یافته است

دوره ۱۳، شماره ۵ - ( ۵-۱۳۹۲ )
چکیده

چکیده در این تحقیق، نانو کامپوزیتهای پلی پروپیلن و پلی اتیلن محتوی نانو ذرات خاک رس (۰ تا ۷ درصد وزنی) و سازگار دهنده های PP-g-MA و PE-g-MA (۳ درصد وزنی) با به کارگیری اکسترودر دو پیچه و قالب گیری تزریقی تولید شد. شکل شناسی نمونه ها با میکروسکوپ الکترونی FESEM مطالعه شد. خواص مکانیکی نمونه های مختلف به وسیله تست های کشش و ضربه آیزود مطالعه شد. نتایج آزمایش ها نشان می دهد افزودن نانو ذرات خاک رس به PP و LLDPE باعث افزایش استحکام کششی، استحکام تسلیم، مدول کششی و کاهش استحکام ضربه و کرنش شکست ترکیبات نسبت به پلیمر خالص می شود. طراحی آزمایشها، تحلیل آماری وبهینه سازی خواص مکانیکی به کمک نرم افزار Minitab۱۶ و روش طراحی مخلوط انجام شد. نتایج نشان داد بین ترکیب های بر پایه پلی پروپیلن و پلی اتیلن به ترتیب ترکیب شامل ۳,۹۶ و ۲.۱۲ درصد خاک رس بهترین خواص مکانیکی را داراست . ترکیب های شامل PP مدول کششی بهتر و ترکیب های شامل LLDPE استحکام ضربه بهتری دارند.

دوره ۱۳، شماره ۱۳ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده

در این مقاله مقادیر مختلف خاک رس و دی اکسید تیتانیم (تیتان) (۱، ۳ و ۵ % وزنی رزین) به زمینه وینیل استر به¬وسیله همزن با انرژی بالا اضافه می¬شود. تاثیر این نانوذرات روی خواص مکانیکی (استحکام و مدول کششی، استحکام و مدول خمشی و چقرمگی شکست) بررسی می¬شود. به منظور بررسی تشکیل شدن نانوماده مرکب، آزمایش XRD و عکسبرداری به¬وسیله میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) انجام می¬شود. آزمایش XRDنشان می¬دهد که لایه¬های خاک رس کاملاً از هم جدا شده و ساختار نانوماده مرکب اکسفولیت شده است. نتایج حاصل از آزمایشهای کشش، خمش و چقرمگی شکست نشان می¬دهد که پرکننده خاک رس نسبت به تیتان در بهبود خواص مکانیکی بهتر است. نمونه تقویت شده با ۱ درصد خاک رس نسبت به بقیه نمونه¬ها دارای خواص مکانیکی بهتری است.

دوره ۱۴، شماره ۶۳ - ( ۲-۱۳۹۶ )
چکیده

چکیده در این تحقیق فیلم­های بایو نانوکامپوزیت حاوی نشاسته سیب­زمینی به عنوان پایه فیلم، تقویت شده با اسانس نعناع فلفلی و درصد ثابتی از نانو خاک رس عامل­دار شده با استفاده از روش کاستینگ تهیه شد. ترکیب شامل g ۳ نشاسته سیب­زمینی و ۴% وزنی مخلوط گلیسرول و سوربیتول به نسبت ۳ به ۱ به عنوان پلاستی­سایزر به همراه ۳% وزنی نانو خاک رس و اسانس نعناع فلفلی با غلظت­های ۳۰-۱۰% حجمی بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت اسانس نعناع فلفلی ویژگی­های فیزیکی شامل میزان حلالیت در آب، میزان جذب آب و محتوای رطوبت به صورت معنی داری (۰۵/۰<р) کاهش یافتند. نفوذپذیری نسبت به بخارآب از ۰۳/۳ تا ۳۱/۷ (۶-۱۰×(g/m.s.Pa  به صورت معنی­داری (۰۵/۰<р) افزایش و نفوذپذیری به اکسیژن از ۱۰/۶ تا ۸۹/۴           (cc-mil/(m۲ day کاهش معنی­داری (۰۵/۰<р) داشت. آزمون­های مکانیکی بیانگر آن بود که با افزایش غلظت اسانس نعناع فلفلی استحکام کششی از ۰۵/۱۰ تا ۱۱/۷ (MPa) و مدول یانگ از ۰۹/۵۰۰ تا ۷۷/۲۰۰ (MPa) کاهش معنی داری داشت و درصد کشیدگی از ۰/۱۵ تا ۰/۳۶% افزایش یافت. همچنین باعث افزایش میزان جذب و کاهش میزان عبور نور به ویژه در بازه UV    (nm ۴۰۰-۲۰۰) گردید. ‍فیلم­ها خاصیت ضدمیکروبی خوبی علیه باکتری استافیلوکوکوس آرئوس ATCC ۲۵۹۲۳ از طریق روش فلاسک چرخان از خود نشان دادند. بنابراین افزودن اسانس نعناع فلفلی و نانو خاک رس به فیلم­های نشاسته سیب­زمینی منجر به بهبود ویژگی­های فیزیکی، مکانیکی و میزان جذب و عبور نور در ناحیه فرابنفش گردید و این بایو نانوکامپوزیت­ها توانایی بالایی جهت کاربرد در بسته­بندی­های ضدمیکروب دارا می­باشند.

دوره ۱۵، شماره ۹ - ( ۹-۱۳۹۴ )
چکیده

در این تحقیق با استفاده از روش طراحی آزمایش، اثر هیبریدی نانوصفحات گرافن و نانو رس و سازگارکننده پلی پروپیلن پیوندی با انیدرید مالئیک (PP-g-MA) بر استحکام ضربه‌ای نانوکامپوزیت‌های بر پایه پلی‌پروپیلن بررسی گردید. طراحی آزمایش و تحلیل داده‌های آزمایشگاهی با استفاده از نرم‌افزار Minitab ۱۶ و روش طراحی رویه پاسخ انجام شد. ساخت نانوکامپوزیت‌ها، بر اساس روش اختلاط مذاب انجام گرفت. مدل‌های آماری ارائه شده توسط روش رویه پاسخ تطابق خوبی با یافته‌های آزمایشگاهی داشتند و با توجه به مقادیر R-sq و (R-sq(adj دارای اعتبار خوبی می باشند. تحلیل‌های آماری نشان دادند که با افزایش درصد نانوذرات، استحکام ضربه کاهش می‌یابد. ریخت‌شناسی ترکیب‌ها توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)انجام شد. ریزنگارها نشان دادند که پراکندگی ذرات در درصدهای پایین‌تر بهتراست. آنالیز حرارتی به روش گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC) نشان داد که حضور گرافن تأثیر چندانی بر دمای ذوب نمونه‌ی مورد آزمایش ندارد، اما Tc نانوکامپوزیت را در مقایسه با پلی‌پروپیلن خالص، حدود ۴ درصد افزایش داده است. همچنین با افزودن گرافن درجه تبلور کاهش یافت. در نانوکامپوزیت فاقد گرافن، حضور نانورس تأثیری بر دمای ذوب نداشت اما درجه تبلور، ۷۳/۱۰ درصد و دمای تبلور ۲۳/۲ درصد در مقایسه با پلی‌پروپیلن خالص افزایش یافت که نشان از اثر هسته زایی نانورس دارد.

دوره ۱۶، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۵ )
چکیده

در مقاله حاضر، به منظور تعیین وابستگی سطح تسلیم به فشار نانوکامپوزیت پلی پروپیلن/خاک رس، از معیار تسلیم دراگر-پراگر تعمیم یافته استفاده شده است و ضرایب آن با استفاده از ترکیبی از روش های تجربی، عددی و بهینه سازی محاسبه شده است. در این روش، اختلاف نتایج روش های عددی و تجربی که از آزمون خمش سه نقطه ای حاصل شده است، کمینه می شود. به منظور کاهش بار محاسباتی شبیه سازی عددی، یک الگوی جایگزین بر پایه مدل کریجینگ به منظور پیش بینی تابع هزینه تولید می شود. نقطه بهینه این تابع با روش بیشینه کردن امید ریاضی استخراج می شود. در ادامه با استفاده از آزمون های کشش و فشار صحت نتایج سنجیده می شود. نتایج نشان می دهند که این روش می تواند جایگزین آزمون های پیچیده مکانیکی به منظور تعیین ضرایب دراگر-پراگر تعمیم یافته باشند. همچنین از این روش می توان خواص مکانیکی ترموپلاستیک ها مانند تنش تسلیم کششی، فشاری و مدول الاستیک ماده را با انجام تنها آزمون خمش سه نقطه ای پیش بینی کرد. علاوه بر این مشخص شد که تغییر حجم در تغییر شکل های پلاستیک برای ترموپلاستیک ها قابل ملاحظه می باشد و فرض جریان پتانسیل غیر وابسته نسبت به جریان وابسته در معیار دراگر-پراگر تعمیم یافته برای این مواد مناسب تر می باشد.
حسن طاهرخانی،
دوره ۱۶، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۵ )
چکیده

چکیده: در این مقاله، اثر سه نوع تثبیت کننده مختلف بر مقاومت فشاری دو نوع خاک رس مورد بررسی قرار گرفته است. تثبیت کننده سیمان، آهک و نانو پلیمر CBR PLUS در مقادیر مختلف به دو نوع خاک رس، یکی با دامنه خمیری پایین، و دیگری با دامنه خمیری بالا، افزوده شده و دامنه خمیری، و مقاومت فشاری نمونه های عمل آوری شده در شرایط مرطوب و تر در زمانهای ۱و ۷ و۲۸ روز اندازه گیری گردیده است. نشان داده می شود که، در خاک رس با دامنه خمیری پایین، سیمان بیشترین کاهش در دامنه خمیری را داشته، و برای خاک رس با دامنه خمیری بالا بیشترین کاهش مربوط به CBR PLUSاست. نتایج همچنین نشان می دهند که برای خاک رس با دامنه خمیری پایین، در شرایط عمل آوری مرطوب و تر، سیمان بهترین نوع تثبیت کننده برای رسیدن به مقاومت های بالا می باشد. همچنین، برای خاک رس با دامنه خمیری بالا، نشان داده می شود که اثر CBR PLUS، در شرایط عمل آوری مرطوب بیش از سیمان و آهک بوده، و در شرایط عمل آوری تر، اثر سیمان در افزایش مقاومت بیش از دو نوع دیگر است. آنالیز اقتصادی نشان می دهد که اقتصادی ترین ماده برای تثبیت خاک رس با دامنه خمیری پایین سیمان، و برای خاک رس با دامنه خمیری بالا آهک است، و استفاده از CBR PLUSاقتصادی نیست.
مهدی اثنی عشری، المیرا احمدی،
دوره ۱۷، شماره ۵ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده

خاک‌های رسی معمولاً دارای ظرفیت باربری کم ، تراکم پذیری زیاد و مشکلات انقباض وتورم هستند. تثبیت شیمیایی با افزودن موادی نظیر آهک یکی از روش‌های رایج بهبود کیفیت و اصلاح این نوع خاکها ست. رفتار ژئوتکنیکی خاک‌های رسی تا حدودی به خصوصیات شیمیایی آب منفذی بستگی دارد. معمولاً در آزمایشگاه از آب شرب برای تأمین رطوبت موردنیاز خاک استفاده می‌شود و این امر سبب تفسیر نادرست از خواص مهندسی خاک در شرایط استفاده از آب‌های خاص می‌گردد. در این مطالعه جهت تثبیت خاک رس کائولینیت از مقادیر مختلف آهک، پوزولان، آب مقطر و همچنین آب‌های دارای املاح که از دریای خزر، خلیج ‌فارس و دریاچه ارومیه تهیه گردیده استفاده‌ شده است. مقادیر به‌کار رفته از آهک و پوزولان در ساخت نمونه‌ها ۰، ۱، ۳ و ۵ درصد نسبت به وزن خشک خاک است. مقاومت نمونه‌های استوانه‌ای که در زمان‌های ۳، ۷ و ۱۴ روزه عمل‌آوری شده‌اند با استفاده از آزمایش تک‌محوری مورد آزمایش و بررسی قرارگرفته‌اند. نتایج حاصل مبین آن است که مقاومت تک‌محوری نمونه‌های فاقد مواد افزودنی که با آب دریا ساخته‌شده‌اند نسبت به نمونه‌های حاوی آب مقطر بهبود یافته و همچنین در حالتی که از مواد افزودنی استفاده‌ شده است، مقاومت نمونه‌های حاوی آب دریای خزر و خلیج‌ فارس نسبت به نمونه‌های آب مقطر بیشتر و مقاومت نمونه‌های حاوی آب دریاچه ارومیه نسبت به نمونه‌های آب مقطر کمتر است. درنهایت نتایج حاصل از آزمایش‌های انجام‌شده بر روی آب‌ها مبین آن است که املاح موجود به ترتیب در آب دریاچه ارومیه، خلیج‌ فارس و دریای خزر بیشتر است.
بهنوش خطائی، نادر مختارانی، حسین گنجی دوست،
دوره ۱۹، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۸ )
چکیده

روش بیوالکتروسینتیک جهت کاهش محدودیت‌های هر یک از فرایند‌های بیولوژیکی و الکتروسینتیک تنها در تصفیه آلاینده‏های آلی از خاک‏های ریزدانه، کاربرد دارد. در این روش تلفیقی، فرایند بیولوژیکی در تجزیه آلاینده‌ها و فرایند الکتروسینتیک در تسریع و جهت‌دهی انتقال آلاینده‌ها و میکروارگانیسم‌ها نقش دارند. هدف از انجام این تحقیق، تعیین معادلات و شرایط حاکم بر فرایند بیوالکتروسینتیک در تصفیه خاک رسی آلوده به نفت خام می‌باشد. به منظور توسعه و صحت سنجی مدل، ابتدا به راه اندازی سیستم تلفیقی بیوالکتروسینتیک در مقیاس آزمایشگاهی پرداخته شد. آزمایش‌های بیوالکتروسینتیک در راکتورهای استوانه‌ای از جنس پلکسی گلاس به طول ۵۵ و قطر ۵ سانتی‌متر و با استفاده از خاک آلوده به نفت خام و اعمال میدان الکتریکی با شدت مشخص، در حضور سویه Pseudomonas Putida انجام شدند. از سوی دیگر، پس از تعیین و تلفیق معادلات حاکم بر فرایند الکتروسینتیک و سینتیک تجزیه زیستی، با کدنویسی در نرم افزار متلب حل عددی معادله مورد نظر انجام شد. در ادامه، ضمن مقایسه نتایج حاصل از حل عددی مدل پیشنهادی با نتایج آزمایشگاهی، روند یکسانی در تغییرات غلظت نفت خام بین این دو مشاهده گردید. به علت وجود اختلاف بین نتایج مدل و داده‌های آزمایشگاهی و به منظور تطابق بیشتر بین این دو، از ضریب اصلاحی مربوط به فاکتور انتقال میکروارگانیسم‌ها تحت میدان الکتریکی استفاده گردید. بدین صورت تطابق بهتری بین نتایج حل عددی و داده‏های آزمایشگاهی روش تلفیقی مشاهده شد. طبق نتایج حاصل مدل پیشنهادی توانسته میزان غلظت باقیمانده نفت خام پس از تصفیه به روش بیوالکتروسینتیک را با تطابق خوبی پیش‌بینی نماید.

دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده

در این تحقیق، به بررسی تاثیر نانوذرات خاک رس بر افزایش طول عمر کامپوزیت شیشه- اپوکسی در شرایط محیطی هیدروترمال پرداخته شده است. برای این منظور نمونه‌های حاوی ۳% و نمونه‌های فاقد نانوذرات خاک رس در رزین اپوکسی برای ساخت نمونه‌های آزمون کشش با استفاده از لایه چینی دستی و کسیه خلأ ساخته شده است. پس از ساخت، نمونه‌ها تحت شرایط محیطی هیدروترمال ۹۰% رطوبت، ۷۵درجه سانتی‌گراد به مدت ۵۰۰ ساعت در انکوباتور قرار گرفته و در نهایت تحت آزمون کشش با هم مقایسه شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که اضافه‌کردن نانوذرات خاک رس گرچه در ابتدا باعث کاهش استحکام کامپوزیت به میزان ۳۹/۲۱% در نمونه‌های تازه‌ساخته‌شده می‌شود، ولی در درازمدت این ذرات باعث کندشدن فرآیند تخریب کامپوزیت شده، به‌نحوی که استحکام نمونه‌های حاوی نانوذرات خاک رس پس از قرارگیری تحت شرایط محیطی از نمونه‌های فاقد نانوذرات خاک رس تحت شرایط محیطی یکسان (۵۰۰ ساعت) ۹% بیشتر است.

وحید رضا اوحدی، آرمان محمدی، امید رضا بهادری نژاد،
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده

از الکتروسینتیک برای بهبود خصوصیات مهندسی خاک­های رسی نیز استفاده می­شود. در خاک­های حاوی کربنات به علت ظرفیت بافرینگ خاک، جبهه اسیدی بطور کامل شکل نمی­گیرد و بهبود کامل مشخصات فنی خاک بر اثر حضور یون هیدروژن صورت نمی­گیرد. همین موضوع سبب کاهش جریان الکترواسمزی و عدم عملکرد مناسب روش الکتروسینتیک می­شود. یکی از روش­های مقابله با این مشکل، استفاده از روش شدت­بخشی است. در این تحقیق اثر شدت­بخشی با استفاده از محلول کلسیم کلرید در فرایند الکتروسینتیک یک نمونه خاک رسی طبیعی پرکربنات، مورد تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی قرار گرفته است. در این راستا نمونه رسی طبیعی پرکربنات تحت فرایند الکتروسینتیک در دو حالت بدون شدت­بخشی و شدت­بخشی شده با محلول کلسیم کلرید در غلظت­های ۲/۰ و ۵/۰ مولار که به مخزن موجود درمجاورت الکترود آند اضافه شدند، مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که به دلیل حضور درصد قابل توجه کربنات کلسیم در خاک، نه تنها pH نهایی خاک در فرایند الکتروسینتیک کاهش نیافته بلکه حتی به علت حاکم شدن جبهه بازی در حضور کربنات کلسیم و کلسیم کلرید در مکانیسم الکترولیز، مقادیر pH خاک افزایش یافته است. با این وجود در آزمایشات شدت بخشی داده شده با کلرید کلسیم، حضور یون کلسیم و افزایش فرایند انتقال الکترو یونی، سبب افزایش شدت جریان و بازده مکانیسم الکترواسمزی شده است. به گونه­ای که دبی الکترواسمزی نمونه شدت بخشی شده با ۵/۰ مولار کلسیم کلرید نسبت به نمونه بدون شدت بخشی در انتهای آزمایش افزایش ۲۵۰ درصدی داشته است.
 
حسام فتحعلی، علی رییسی استبرق،
دوره ۲۴، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده

روش الکتروکینتیک یکی از روش­های متداول است که برای پاکسازی خاک­های آلوده به آلاینده­های آلی و غیرآلی مورد استفاده قرار می­ گیرد. حلالیت بعضی از آلاینده­های آلی در آب محدود است، بنابراین در این روش برای افزایش راندمان پاکسازی خاک­ های آلوده مذکور، باید از شوینده ­های مناسب استفاده شود. در این پژوهش اثر سه ماده شوینده (SDS، Poloxamer ۴۰۷ و Brij ۳۵) به همراه تغییرات pH بر پاکسازی یک خاک رسی آلوده به ماده دی ‏متیل ‏فتالات با انجام آزمایش­های الکتروکینتیک مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس میزان جذب این آلاینده به وسیله خاک مورد استفاده، خاک آلوده با غلظت mg/Kg ۴۰ به طور مصنوعی در آزمایشگاه تهیه شد. آزمایش­ها در یک دستگاه که متشکل از یک محفظه اصلی با طول و عرض و ارتفاع ۳۰، ۱۰ و ۳۰ سانتی­متر و از جنس پلکسی گلاس با ضخامت ۱ سانتی­متر بود، انجام شدند. در دو طرف محفظه اصلی دو مخزن قرار داشت که مخازن آند و کاتد نامیده می ­شوند. خاک آلوده پس از اشباع به محفظه اصلی دستگاه منتقل شد. مخزن آند دستگاه از محلول­های شوینده SDS، Poloxamer ۴۰۷ و Brij ۳۵ با غلظت­ های ۳ درصد و مخزن کاتد نیز در تمامی آزمایش­ ها از آب مقطر پر گردید. یک آزمایش مرجع نیز برای مقایسه نتایج با سایر آزمایش­ها شامل آب مقطر در مخازن آند و کاتد انجام یافت. آزمایش­های مذکور به مدت ۷ روز و تحت ولتاژ ۵۰ ولت انجام شدند. در پایان هر آزمایش، مقاومت برشی در نقاطی از خاک با فواصل ۴، ۱۲، ۱۹ و ۲۶ سانتی­ متر از آند به وسیله پره اندازه ­گیری شد. از نقاط مذکور، جهت تعیین pH و درصد پاکسازی خاک به وسیله دستگاه Gas Chromatography (GC) نمونه ‏برداری صورت پذیرفت. نتایج نشان دادند که مقاومت برشی خاک برای محلول­های مختلف با افزایش فاصله از آند افزایش می­یابد که این مقدار در فاصله ۲۶ سانتی­ متری از آند برای آزمایش­های آب مقطر، Brij ۳۵، Poloxamer ۴۰۷ و SDS به ترتیب برابر با ۷، ۵/۵، ۸ و ۴۲ کیلوپاسکال به دست آمد. همچنین مشاهده شد که با فاصله گرفتن از آند، مقدار pH از اسیدی به قلیایی تغییر می­ یابد. علاوه بر این نتایج، مشاهده گردید که درصد پاکسازی برای شوینده SDS در فواصل مذکور معادل ۷۳، ۷۰/۴۷، ۱۴/۰۲، ۲۰/۱۲ و  برای Brij ۳۵ مقدار آن برابر با ۶۹/۵۵، ۶۶، ۲۱ و ۱۷می ­باشد. همچنین مقادیر پاکسازی برای شوینده Poloxamer ۴۰۷ نیز برابر با ۶۸/۹۴، ۶۵/۸۹، ۱۰/۹۷ و ۱/۲۴- و برای آب مقطر برابر با ۵۵، ۵۳/۵۳، ۷/۷۷ و ۲۰- درصد اندازه­ گیری شدند. مقایسه نتایج نشان داد که اثر پاکسازی شوینده­ها به صورت Poloxamer ۴۰۷  <  Brij ۳۵< SDS  می­باشد.
 

صفحه ۱ از ۱