---

---

در این تحقیق، یک مدل سینتیکی جدید برای پدیده جایگزینی متان-کربن دی­اکسید در ساختار هیدرات­های گازی پیشنهاد شده است. جایگزینی متان-کربن دی­اکسید روشی پیشنهادی برای تولید از مخازن هیدرات متان است که در نتیجه آن تولید متان و ذخیره کربن دی­اکسید به صورت همزمان اتفاق می­افتد. این مدل بر اساس مکانیسم پیشنهادی برای پدیده جایگزینی در یک فاز دوغابی از هیدرات متان ارائه شده است. براساس این مدل، تجزیه هیدرات متان و تشکیل هیدرات کربن دی­اکسید به صورت همزمان اتفاق می­افتد. بنابراین پارمترهای سینتیکی تشکیل هیدرات کربن دی­اکسید و تجزیه هیدرات متان به صورت آزمایشگاهی محاسبه شده و به صورت توابعی از دما و فشار برازش شده­اند. بررسی اثر شرایط عملیاتی برروی بازده جایگزینی نشان می­دهد که بازده جایگزینی در فشارهای پایین­تر و دماهای بالاتر بیشتر می­باشد. این رفتار نشان می­دهد که مکانیسم کنترل کننده سرعت برای پدیده جایگزینی در ساختار هیدرات، تجزیه هیدرات متان است، زیرا سرعت تجزیه هیدرات در دماهای بالاتر و فشارهای پایین­تر بیشتر می­باشد. بر اساس نتایج حاصل از این مدل در دمای ۱۵/۲۷۸ درجه کلوین با افزایش فشار از ۵۵ بار تا ۶۵ بار، بازده جایگزینی ۷۸/۱۵ تا ۸۰/۸ کاهش پیداکرده است. همچنین در دمای ۱۵/۲۸۰ در جه کلوین با افزایش فشار از ۶۰ با تا ۷۰ بار بازده جایگزینی از ۸۹/۲۶ تا ۹۱/۱۵ کاهش یافته است. در فشار یکسان ۶۰ بار بازه جایگزینی در دماهای ۱۵/۲۸۰ کلوین و ۱۵/۲۷۸ کلوین به ترتیب ۹۶/۲۰ و ۵۹/۱۱ می­باشد.
 

---

این مقاله قصد دارد الگوی داستانی نمایشنامۀ داستان دور و دراز سفر سلطان به... دیار فرنگ را با روش فراداستان نگارانه ای که در ادبیات داستانی پسامدرن رایج شده است، مطابقت دهد. فراداستان حاصل رواج دیدگاهی در ادبیات است که در مخالفت با نحلۀ رئالیسم ادبی، می کوشد تا چارچوب ارجاع داستان به واقعیت را مورد شک قرار دهد. در این نوع از داستان، عناصر داستانی مانند طرح، شخصیت، زمان و مکان جایگزینی از واقعیت های فرضی نیستند؛ بلکه تنازع دائمی میان هنر و واقعیت در آن، این بار به سود هنر خاتمه می یابد و واقعیت به صورت تابعی از دنیای مستقل و قائم به ذات داستان درمی آید. نمایشنامۀ داستان دور و دراز سفر سلطان... نوشتۀ محمد چرمشیر، شرح سفر سلطانی به فرنگ نیست؛ بلکه تلاش نویسنده را برای دست یابی به تجربه ای فراداستانی در متنی نمایشی نشان می دهد. این اثر داستانی است دربارۀ فرایند برساختن داستان و کاوشی است درباب اجزای روایتی. در این نمایشنامه، مباحثی مانند شخصیت ها، ساختار طرح، حدود اختیار راوی و شیوه های روایت، دیگر جزء پنهانی برای بازگو کردن داستان و بیان معنا نیستند؛ بلکه خودِ داستان اند. برجسته سازی زبان، ارجاع کنایه آمیز یا هزل گونه به متون ادبی و نمایشی دیگر و درنهایت ساختن تاریخی مجعول و دست کاری شده، خواننده را به تجربۀ شیوه های جدید روایتگری و هم زمان، ادراکی متفاوت با تاریخ دعوت می کند.

---

فوم­های پلاستیکی خوب طراحی شده از نقطه نظر چگالی سلول­ها و اندازه آنها ، باز یا بسته بودن و یکنواخت بودن سلول­ها، در کنار داشتن امتیاز هایی از قبیل مصرف مواد کمتر، ثبات ابعادی بالاتر، فرایندپذیری بهتر و کیفیت سطح مطلوبتر نسبت به پلاستیک های فوم نشده متناظر خود، می توانند خواص مکانیکی و فیزیکی برتری، مانند استحکام به وزن، استحکام به ضربه، خواص حرارتی و دی الکتریکی داشته باشند. چگونگی توزیع دما در نواحی مختلف اکسترودر، کمیت و کیفیت نانوذرات افزودنی و چگونگی توزیع آنها در زمینه پلیمر می توانند تاثیر چشمگیری در خصوصیات مکانیکی فوم های اکسترودر داشته باشند. در این تحقیق با استفاده از دستگاه اکسترودر، فوم‌های میکروسلولی پلی پروپیلن گرافت شده با مالئیک انیدرید با افزودن ۳، ۷ و ۹% وزنی نانو رس اصلاح سطح شده، در سه شرایط دمایی اکسترودر تولید و اثر مواد و فرایندها در خواص مکانیکی مورد تحقیق قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که افزودن نانو رس موجب بهبود خواص مکانیکی فوم پلی پروپیلن گرافت شده با مالئیک انیدرید می شود. به عنوان مثال، نتایج نشان می دهد نمونه های درست شده حاوی ۷% رس اصلاح شده سطحی، حدود ۱۰ درصد مقاومت به ضربه یی بیشتری نسبت به نمونه های بدون نانو رس دارا می باشند. همچنین برای همین نمونه ها افزایش حدود ۵ درصدی در مدول یانگ نسبت به سایر نمونه ها ثبت شده است. همچنین بررسی های ریزساختاری نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی، نشان دهنده‌ی این است که افزودن نانو رس موجب یکنواخت شدن ساختار فوم و سلول های ریزتر می شود. در این تحقیق، کمترین اندازه متوسط سلولها (۵/۸۷ میکرومتر) و پایین ترین دانسیته فوم (۳/۰ گرم بر سانتی متر مکعب) برای نمونه حاوی  ۷% رس که در حالت کاری دو تولید شده بود ثبت گردید.

---

تأثیر عصاره الکلی پوست انار (Punica granatum) بر پاره‌ای فاکتورهای خونی و بیوشیمیایی سرم خون (RBC،Hb ، Hct، MCV، MCH، MCHC،WBC ، TP،CHO ، GLU،LDL ، HDL، Glb، TG، GOT، GPT، Alb، ALK، LDH) و فعالیت لیزوزیمی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) انگشت قد (۸/۱± ۷/۱۱ گرم)  به‌صورت تصادفی در ۵ تیمار و سه تکرار به مدت ۷۵ روز بررسی شد. تیمارها شامل غلظت‌های متفاوت از عصاره الکلی پوست انار (صفر (شاهد)، ۵۰، ۱۵۰، ۳۰۰ و ۶۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم غذا) بود . در پایان دوره آزمایش، خونگیری و زیست سنجی انجام شد. نتایج تحقیق افزایش معنی‌داری را در برخی پارامترهای خونی مانند: Hb ،Hct و RBC در تیمارهای۳۰۰ و۶۰۰ میلی‌گرم نشان داد. میزان پروتئین کل سرم در تیمار‌های۱۵۰، ۳۰۰ و ۶۰۰ میلی‌گرم تفاوت معنی‌داری را با سایر تیمار‌ها نشان داد (۰۵/۰>P). فعالیت لیزوزیمی در تمام تیمارهای حاوی عصاره پوست انار افزایش معنی‌داری نسبت به تیمار شاهد نشان داد (۰۵/۰>P). در کل، نتایج حاکی از بهبود پارامتر‌های هماتولوژیک و فعالیت لیزوزیمی ماهیان تحت تیمار با سطح ۳۰۰ میلی‌گرم عصاره الکلی پوست انار بر کیلوگرم غذا می‌باشد.

---

کوره‌ القایی یکی از ابزارهای گرمایش بدون تماس مواد است. در این کوره‌ها از جریان با فرکانس بالا برای گرم کردن مواد هادی الکتریکی استفاده می‌شود. از آنجا که این روش بدون تماس است، لذا باعث آلودگی یا ایجاد ناخالصی در بار نمی‌شود. در طراحی سیستم اینورتر رزونانس موازی برای تغذیه کوره‌های القایی، انتخاب مناسب خازن برای مدار رزونانس بسیار مهم است. انتخاب این خازن بر فرکانس رزونانس، توان خروجی، ضریب قدرت، ضریب کیفیت و کارایی کوره اثر دارد. در این مقاله علاوه بر مدل‌سازی دقیق اینورتر و یکسوساز، روش مناسبی برای انتخاب مقدار بهینه خازن ارائه می‌شود؛ به‌گونه‌ای که علی‌رغم محدودیت ولتاژ اجباری موجود، بیشینه توان خروجی کوره و حداقل توان تلف شده در خازن حاصل شود. همچنین نقش مقاومت معادل سری خازن در انتخاب خازن بررسی می‌شود. در نهایت برای اجرای الگوریتم پیشنهادی، با تعیین خازن بهینه برای کوره ذوب، مدل کامل کوره و سیستم تغذیه آن شبیه‌سازی و اثر مقدار خازن پیشنهادی ارزیابی می‌شود.

---

---

هدف بررسی حاضر شناسایی فیتوپلانکتون‌های تولید کننده سموم دوموئیک و اوکادوئیک اسید در آب‌های ساحلی شهر بندرعباس و تعیین میزان سموم درنمونه های آب و  نرم تنان می‌باشد.  نمونه برداری آب جهت شناسایی گونه های فیتوپلانکتونی و سنجش سموم در زمستان ۹۴ و تابستان ۹۵ از مناطق ساحلی مشرف به محل ریزش پساب های شهری و صنعتی انجام شد. نرم تنان از سواحل شهر بندرعباس و بندرلنگه جمع آوری شدند. آنالیز سموم فیتوپلانکتونی بر اساس روش کیت و تجزیه دستگاهی آلایزا سنجش شد. گونه‌های Pseudonitzschia delicatissima، Pseudo-nitzschia pungens و Pseudo-nitzschia seriata در تولید دوموئیک اسید و گونه های Dinophysis  caudate و Prorocentrum Lima در تولید اوکادوئیک اسید در آب‌های ساحلی بندرعباس شناسایی شدند. اوکادوئیک اسید محلول در آب به طور قابل توجهی، غلظت بالاتری از دوموئیک اسید را نشان داد. در نمونه‌های نرم تن مورد مطالعه شامل Circenita callipyga،Barbatiacandida، Telescopium    Telescopium وThalessa savignyi دامنه غلظت از سم اوکادوئیک اسید از ۳۸/۲ ± ۸/۵۹ تا ۲۵/۲۸ ± ۹۶/۱۲۱ و برای سم دوموئیک اسید از ۰۰۲/۰ ± ۸۵/۰ تا ۷۲/۳۸ ± ۵۹/۸۳  میکروگرم بر کیلوگرم متغیر بوده است. در مقایسه با مقادیر رهنمود، غلظت‌های مشاهده شده از سموم اوکادوئیک اسید و دوموئیک اسید در نرم تنان مورد بررسی کمتر از میزان مجاز بوده است، اما این مقدار برای دوموئیک اسید محلول در آب، بالاتر از مقدار مجاز ثبت گردید که نیاز به دستیابی به الگوی کمی و کیفی  توزیع سموم به منظور حفظ ایمنی بهره برداران از اکوسیستم دریایی استان هرمزگان را نشان می دهد. 

---

---

---

برای بهبود کارایی و توانایی میراگر جرمی تنظیم‌شده (TMD) در سازه های خطی و غیرخطی، استفاده از میراگر جرمی چندگانه (MTMD) با مشخصات دینامیکی متفاوت برای میراگرهای جرمی، پیشنهاد شده است. در این پژوهش یک روش مؤثر برای تعیین پارامترهای بهینه‌ی MTMD در سازه های چند درجه‌آزادی خطی پیشنهاد شده که بر پایه‌ی تعریف یک مسئله بهینه‌سازی است که در آن کمینه کردن بیشینه پاسخ سازه به‌عنوان تابع هدف و پارامترهای TMD به‌عنوان متغیرهای مسئله در نظر گرفته شده است. برای حل مسئله بهینه‌سازی از الگوریتم ژنتیک (GA) استفاده شده است. برای بررسی کارایی روش پیشنهادی، یک قاب برشی ۱۰طبقه تحت ارتعاش اغتشاش سفید قرار گرفته و برای مقادیر مختلف درصد جرمی و تعداد مختلفTMD ، سامانه میراگر جرمی چندگانه‌ی بهینه طراحی و کارکرد آن در مقابل تحریک‌های لرزه ای دورگسل و نزدیک گسل آزموده شده است. نتایج به‌دست آمده ساده و مؤثر بودن روش پیشنهاد شده را در طراحی بهینه MTMD، تحت هر ارتعاش خارجی نشان می دهد. همچنین بهبود کارایی ساز و کار MTMD با افزایش درصد جرمی آشکار است.

---

 

---

نقد تاریخ‌گرایی نو در تقابل با تاریخ‌گرایی سنتی شکل گرفته است. وارونه تاریخ‌گرایی سنتی که از تأثیر یک‌سویه تاریخ بر ادبیات سخن می‌گوید، تاریخ‌گرایی نو به تأثیر متقابل ادبیات و تاریخ بر یکدیگر باور دارد. داستان بهرام و گل‌اندام از منظومه‌های قابل توجه در ادبیات کُردی است که از آن‌ها با عنوان «بیت» نام برده می‌شود. بیت‌ها داستان‌هایی عامیانه با وزن هجایی هستند که به وسیلۀ بیت‌خوان‌ها خوانده می‌شوند. می‌توان گفت میان داستان بهرام و گل‌اندام و زال و رودابه از برخی جهات شباهت‌هایی وجود دارد. از همین رو قابلیت سنجش این دو داستان با یکدیگر هست. در این پژوهش با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و با رویکردی تحلیلی ـ تطبیقی کوشیده‌ایم خوانشی از دو داستان مورد نظر برپایه انگاره‌های تاریخ‌گرایی نو به دست بدهیم. یافته‌ها نشان می‌دهد که هر دو داستان اگرچه ظاهراً عاشقانه‌ هستند وکشمکش‌ها بر سر عشق و ازدواج است؛ اما در باطن داستان، قدرت و منافع گفتمانی مسأله بنیادین است. هرگفتمانی می‌کوشد تا منافع سیاسی و اجتماعی خود را حفظ کند.


 

---

چکیده در دهه­­های اخیر با گسترش زندگی صنعتی، مصرف غذاهای آماده و سرخ شده، افزایش چشمگیری یافته است. مصرف بیش از حد روغن به ویژه چربی­های اشباع و اسید­های چرب ترانس، از فاکتورهای مهمی است که سلامت انسان را به خطر می اندازد و احتمال ابتلا به بیماری­های قلبی، افزایش وزن، سرطان­ها و دیابت را تشدید می­کند. با افزایش آگاهی مصرف­کنندگان نسبت به تاثیر رژیم غذایی چرب بر سلامتی، تمایل به تولید و مصرف مواد غذایی کم ­چرب رو به افزایش است. از این رو به کارگیری روش­هایی برای کاهش جذب روغن، ضمن حفظ ویژگی­های مطلوب امری ضروری به نظر می­رسد. در این پژوهش تاثیر پیش تیمار ماکروویو در سه سطح (۳۶۰، ۶۰۰ و ۹۰۰ وات) بر محتوای رطوبت و روغن، ویژگی­های رنگ و سفتی کدوی سرخ شده در سه دمای۱۳۰، ۱۶۰ و ۱۸۰ درجه سانتی­گراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان سرخ کردن محتوی رطوبت کاهش ولی میزان روغن و سفتی افزایش می­یابد. همچنین با افزایش دمای سرخ کردن محتوی رطوبت کاهش می­یابد و از میزان جذب روغن نیز کاسته می­شود. بیشترین میزان جذب روغن در نمونه شاهد و کمترین میزان آن در نمونه­های تیمار شده با ماکروویو w۹۰۰ مشاهده شد.  

---

چکیده مواد غذایی سرخ شده با توجه به ویژگی های منحصر به فرد مانند رنگ، عطر، طعم و بافت ترد و مطلوب بسیار مورد توجه می باشند. امابرای سلامت انسان مضر است از این رو به کارگیری روش هایی برای کاهش جذب روغن، ضمن حفظ ویژگی های مطلوب امری ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه تاثیر پوشش های هیدروکلوئیدی (متیل سلولز، پکتین و مخلوط متیل سلولز- پکتین) بر میزان محتوی رطوبت و روغن و ویژگی های رنگ، سفتی و حجم فلافل طی فرآیند سرخ کردن در سه دمای ۱۵۰، ۱۷۰ و ۱۹۰ درجه سانتیگراد و شش زمان ۰، ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ دقیقه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان سرخ کردن محتوی رطوبت کاهش ولی میزان روغن، تغییرات کلی رنگ، سفتی و حجم افزایش می یابد. همچنین با افزایش دمای سرخ کردن روند کاهشی محتوی رطوبت کاهش می یابد و از میزان جذب روغن نیز کاسته می شود. بیشترین میزان جذب روغن در نمونه شاهد و کمترین میزان ان در نمونه های پوشش داده شده با مخلوظ متیل سلولز- پکتین مشاهده شد.  

---

چکیده ایران چهارمین تولید کننده عمده کیوی در دنیا می باشد اما ضایعات پس از برداشت این میوه ارزشمند بسیار بالاست. از طرفی ریزجلبک ها منابع مغذی طبیعی و فوق العاده ای هستند که می توانند در تولید مواد غذایی عملگر مورد استفاده قرار بگیرند. هدف از این پژوهش فرمولاسیون فراورده ای نوین و ماندگار بر پایه کیوی و غنی سازی آن با ریز جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس و همچنین بررسی برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی این فراورده بود. در این پژوهش اثر ریزجلبک اسپیرولینا پلاتنسیس در چهار سطح (۰، ۲۵/۰، ۵/۰ و ۱درصد)، هیدروکلوئیدهای آگار در سه سطح (۲۵/۰، ۵/۰، ۱ درصد) و گوار در سه سطح (۲۵/۰، ۵/۰ و ۱درصد) بر روی میزان فعالیت آب، ویژگی بافتی صمغی بودن و پارامترهای رنگی پاستیل میوه ای بر پایه پوره کیوی مورد بررسی قرار گرفت. بهترین نمونه به لحاظ پذیرش کلی انتخاب شد و ویژگی های تغذیه ای آن از جمله میزان ویتامین C، خاکستر تام، پروتئین، چربی، فیبر، عناصر آهن و  کلسیم اندازه گیری شد. طبق نتایج اثر هر سه متغیر (اسپیرولینا، آگار و گوار) روی فعالیت آب نمونه ها معنی دار بود. همچنین نتایج رنگ سنجی به روش پردازش تصویر نشان داد اثر آگار و گوار روی پارامترهای رنگی L* ، a* و b* معنی دار نبود اما اثر اسپیرولینا روی پارامترهای رنگی معنی دار گردید. نتایج آنالیز بافت نشان داد که آگار و اسپیرولینا روی صمغی بودن بافت نمونه ها اثر معنی داری دارند. طبق نتایج آنالیز حسی نمونه حاوی ۲۵/۰ درصد اسپیرولینا، ۲۵/۰ درصد آگار و ۱ درصد گوار دارای بالاترین امتیاز پذیرش کلی بود.    

---

چکیده کشمش از جمله مهم­ترین محصولات صادراتی کشور بوده و جایگاه خاصی را در تجارت خارجی کشور دارا می­باشد. در طی دوره نگهداری، کشمش به علت تراوش شربت و از دست دادن رطوبت چسبنده و سخت می­شود. پیشنهاد می­شود که استفاده از پوشش خوراکی می­تواند کمک خوبی به رفع این مشکل بنماید. پوشش­های خوراکی می­توانند با افزایش مقاومت لایه مرزی، زمان ماندگاری محصول را افزایش دهند. در این بررسی، برای ارزیابی ماندگاری و ویژگی­های حسی (بافت، رنگ، طعم و پذیرش کلی) کشمش از روش تسریع شده استفاده شد. کشمش با پوشش­های خوراکی لییپیدی (گلیسریل منواستئارات و موم کارنوبا) همراه با ppm ۱۵۰ اسانس آویشن تیمار شد و در دماهای ۲۰، ۳۵ و ۵۰ درجه سانتیگراد برای مدت ۱۲ هفته نگهداری شد. در طی مدت نگهداری، ویژگی­های حسی ارزیابی شد و زمان ماندگاری کشمش تخمین زده شد. نتایج نشان داد که پوشش­دهی به طور معنی­داری بر بافت و رنگ تاثیر گذاشت و سبب افزایش زمان ماندگاری کشمش شد. دما و زمان نگهداری نیز اثرات معنی­داری را بر تمامی صفات حسی نشان دادند. حداکثر زمان ماندگاری (۳۹۴ روز) بر اساس پذیرش کلی برای پوشش خوراکی موم کارنوبا و اسانس آویشن در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد به دست آمد و رگرسیون خطی و تابع درجه دوم با ۹۴/۰≤ R^۲  بهترین برازش را برای تمامی تیمارها داشتند.  

---

فیبریلاسیون بطنی (VF) علت عمده ی وقوع مرگ ناگهانی قلبی است و از آنجا که این آریتمی مهم ترین ناهماهنگی در ریتم قلب است و خطر مرگ را به دنبال دارد، پیش بینی آن از نظر کلینیکی بسیار حائز اهمیت است. یک پیش گویی کننده ی قابل اطمینان VF که قابلیت پیاده سازی در دفیبریلاتورهای کاشتنی قلبی کاشتنی را داشته باشد، می تواند با انجام درمان های پیش از موعد از وقوع VF جلوگیری کند. هدف از این مطالعه، بررسی امکان پیش بینی VF از روی سیگنال الکتروکاردیوگرام سطحی (ECG) با پایش ضربان به ضربان سیگنال با استفاده از یک روش آستانه گذاری دینامیک می باشد. از آنجا که VF از آریتمی هایی است که منشا بطنی دارند، انتظار داریم که قبل از وقوع VF شاهد تغییراتی در قسمت فعالیت بطنی سیگنال ECG باشیم. در روش ارائه شده سعی بر این است تا با تمرکز بر روی موج T سیگنال ECG، که نشان دهنده ی رپلاریزاسیون بطن ها است، و پیدا کردن الگویی از تغییرات آنتروپی موج T قبل از وقوع VF، یک پیش گویی کننده ی برخط ارائه شود. در این راستا و در جهت کاهش نویز فرکانس بالای موج T، در هر ضربان قبل از استخراج اندیس پیش گویی کننده از روش تجزیه مد تجربی (EMD) استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهند که اندیس پیشگویی کننده در این الگوریتم، می تواند حساسیت ۸۹% و خصوصیت ۹۵% را ارائه کند. روش ارائه شده آسان، از لحاظ محاسباتی سریع و دارای کیفیت پیش گویی بالایی است. بنابراین برای پیاده سازی در سیستم های زمان حقیقی مناسب به نظر می رسد.  

---

در این مطالعه، ارزیابی جامع وقوع و توزیع مکانی فلزات سنگین شامل نیکل، سرب، روی، مس، کادمیوم و کروم، هم­چنین هیدروکربن­های نفتی کل در رسوبات سطحی نواحی ساحلی و دور از ساحل خلیج­فارس در دو استان بوشهر و خوزستان، به منظور تشخیص منابع احتمالی آلودگی رسوبات، و تعیین درجه آلودگی، انجام شد. جهت ارزیابی کیفیت رسوبات از نظر آلودگی فلزات سنگین و هیدروکربن­های نفتی از هشت شاخص آلودگی ، استفاده شد. مناطق مورد بررسی، توسط درجه قابل ­توجهی از آلودگی فلزات سنگین نیکل، کادمیوم و روی، قابل تشخیص بودند. غلظت­های بالای نیکل و روی در ایستگاه­های اطراف نخیلو، بوشهر مشاهده شد. مقایسه متوسط شاخص­های آلودگی بین مناطق، نشان داد که هر دو استان بوشهر و خوزستان، به­ترتیب، با متوسط درجه آلودگی (CD) (۲۰,۲۵ و ۲۲.۱۱)، درجه تغییر آلودگی (MCD) (۳,۳۸و ۳.۶۹)، شاخص بارگذاری آلودگی (PLI) (۳۱,۱۷و ۵۷.۵۷)، و شاخص ریسک بالقوه اکولوژیکی (PERI) (۳۵۳,۵۴و ۳۴۹.۳۹)، دارای درجه ریسک ­قابل توجهی از آلودگی نیکل و کادمیوم، به ­خصوص در منطقه نخیلو بوشهر، هستند. بررسی نوسانات مکانی غلظت هیدروکربن­های نفتی کل در دو استان، روند افزایشی از بوشهر به سمت خوزستان را  نشان داد . با این­حال،  سواحل در منطقه­بندی عدم آلودگی یا آلودگی ناچیز قرار داشتند.  استراتژی­های جامع و چشم­گیر در جهت کنترل و کاهش این آلودگی­ها، خصوصاَ در مناطق آلوده، باید در نظر گرفته شود، تا منابع این آلودگی­ها مدیریت شوند.
 

---

حسگرهای زیستی یا بیوسنسورها امروزه در زمینه‌های گوناگون از جمله زیست پزشکی، تشخیص بیماری، نظارت بر درمان، ابعاد مختلف مربوط به محیط زیست،کنترل مواد غذایی، ساخت دارو و غیره کاربرد های بسزایی دارند. اخیراً، انواع مختلفی از حسگر‌های زیستی از قبیل حسگرهای آنزیمی،ایمنی،بافتی،زیستی DNA  و زیست‌حرارتی توسط برخی از گروه‌های تحقیقاتی با ظرافت مورد سنجش قرار گرفته است. این حسگرهای زیستی مزایای بسیاری از جمله سادگی در اجرا، حساسیت بسیار بالا، عملکرد خودکار، اندازه کوچک طبیعی و ذاتی دارند. از دیگر مزایای ارزنده‌ی بیوسنسورها این است که جفت شدن آن‌ها با مولکول‌های زیستی با میل بالا امکان تشخیص با حساسیت بالا و انتخابی را میان طیف وسیعی از آنالیت‌ها فراهم می کند. هوش مصنوعی با توجه به پتانسیل بالای خود اگر با فناوری‌های زیستی مانند حسگرهای زیستی ترکیب شود می‌تواند در پیش‌بینی، تشخیص و درمان دقیق برخی بیماری ها شامل سرطان، موثر باشد.ماشین‌لرنینگ (ML) به عنوان یکی از شاخه های هوش مصنوعی، امروزه به یک ابزارمفید در تحلیل و طبقه‌بندی داده های به ‌دست آمده از بیوسنسور ها برای تحلیل‌های زیستی تبدیل شده است. استفاده از الگوریتم‌هایML ، فرآیند‌های پیچیده استخراج، پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها را که توسط بیوسنسور حاصل می شود به صورت خودکار پیش می‌برد. مقاله پیش‌رو مروری است بر معرفی و بررسی انواع حسگر‌های زیستی، کاربرد و روش‌های به‌کارگیری آن‌ها، با تمرکز بر سرطان و کووید۱۹ که امروزه بیماری‌های جدی ای در جهان به‌شمار می‌روند، که از مطالعه یافته‌های پیشین به‌منظور جمع‌بندی و ارائه اطلاعات به محققان در این حوزه به دست آمده است.