1- مهندسین مشاور ثمین آب گستران پارس ، jamshidi.A@Iauh.ac.ir
2- مهندسین مشاور ثمین آب گستران پارس
چکیده: (961 مشاهده)
با توسعه صنعت در سراسر دنیا و افزایش جمعیت، آلودگی محیط زیست روز به روز توسعه یافت. روی کره زمین محیطهای آبی و خاکی، از اصلیترین اجزاء تشکیل دهنده محیط زیست میباشند. از سوی دیگر، مهمترین آلایندههای منابع آب و خاک، فلزات سنگین هستند که در بین فلزات سنگین، سرب و روی از جمله فراوانترین عناصر موجود در خاک میباشند. وجود بیش از حد فلزات سنگین در خاک، موجب آلودگی آبهای زیرزمینی و نهایتا بروز بیماریهای خطرناک فراوانی مانند؛ سرطان، اختلالات گوارشی، بیماریهای کلیوی، عقبماندگی ذهنی و بیماریهای خونی و مغزی میگردد. هدف از این پژوهش، ارزیابی چگونگی جذب انتخابی خاک کائولینیت در سیستمهای منفرد و ترکیب آلودگیهای سرب و روی و بررسی سینتیک و ایزوترم جذب فلزات سنگین سرب و روی در غلظتهای متوسط آلودگی است. بدین منظور، در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی، در آغاز خاک کائولینیت با محلول حاوی غلظت 20 سانتیمول بر کیلوگرم خاک با سه تکرار و بهصورت مصنوعی، آلوده به سرب و روی درسیستمهای ترکیب دوتایی و منفرد با نسبت 1 به 20 شد. در ادامه با انجام مراحل تکمیلی طبق روش EPA (1983) و EPA (2010) نمونهها، آماده و سپس میزان جذب آلودگیها توسط دستگاه جذب، اندازهگیری شد. یافتهها نشانگرآن بود که با کاهش pH تا میزان 2، در هر دو شرایط سیستم ترکیب آلودگیها با غلظت تهیه شده، درصد جذب کاهش چشمگیری داشت. ولی در شرایط اسیدی و بازی مایع منفذی در هر دو سیستم ترکیب دوتایی و منفرد، جذب فلز سرب بیشتر از روی بود، جذبPb2+ در هر دو سیستم تغییری نداشت ولی برعکس، جذبZn2+ در سیستم دو تایی کاهش چشمگیری نسبت به سیستم منفرد آلودگی داشت. بهطوریکه مقدار درصد جذبZn2+ در شرایط بازی (pH=12) و اسیدی (pH=2) در سیستم ترکیب دوتایی در مقایسه با سیستم منفرد به ترتیب حدود 50% و 20% تقلیل داشت. همچنین ایزوترم لانگمویر بیشترین مطابقت جذب در شرایط سیستم منفرد و ترکیب دوتایی را برای آلودگیهای سرب و روی در غلظت آزمایش، داشتند. نتایج جذب در دو سیستم منفرد و ترکیب آلودگیهای سرب و روی، بیانگر آن بود که میزان جذبPb2+ در سیستم ترکیب دوتایی نسبت به سیستم منفرد برای غلظت 20 سانتیمول بر کیلوگرم آلودگی تهیه شده با محلول آب مقطر، به میزان 0/15 % کاهش داشت. در حالیکه جذبZn2+ در سیستم دوتایی نسبت به منفرد به میزان حدود 87/5 % در غلظت آزمایش بود. از سوی دیگر، سینتیک جذب فلز سرب در غلظت آزمایش برای رس کائولینیت در هر دو سیستم، دارای ثابت یکسانی با معادلات شبه درجه اول و دوم پزدو بود، زیرا در هر دو سیستم، میزان جذب سرب تغییری نداشت. درعوض سرعت جذب فلز روی تغییر چشمگیری در سیستم دوتایی نسبت به حالت منفرد داشت که مقادیرحاصله با ثابت معادله شبه درجه دوم پزدو سازگاری بیشتری داشت. بهطور کلی ترتیب جذب یون دو فلز، تحت کلیه شرایط محیطی مایع منفذی به صورتPb2+ > Zn2+ در هر دو سیستم بود.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل (کامل) |
موضوع مقاله:
محیط زیست دریافت: 1401/9/14 | پذیرش: 1401/12/10 | انتشار: 1402/8/10