ارزیابی ﻛﺎﻫﺶ اﻳﻤﻨﻲ ﺳﺎزهای ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﻔﻮذ آب ﻣﺨﺰن ﺑﻪ درون ﺳﻄﺢ ﺗﺮک ﺳﺎزهای ﻳﻚ ﺳﺪ ﺑﺰرگ ﺑﺘﻨﻲ ﻗﻮﺳﻲ

آﺳﻴﺐ در ﺳﺪﻫﺎی ﻗﻮﺳﻲ ﻛﻪ از ﺳﺎزهﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ و ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪای ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﺴﺎرتﻫﺎی ﻓﺎﺟﻌﻪآﻣﻴﺰ ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﺮاﺑﻲ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲﺷﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮاره ازﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮدی ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﻄﺢ اﻳﻤﻨﻲ آنﻫﺎ ﺑﺮای اداﻣﻪ ﺣﻴﺎت ﺳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد. در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن اﮔﺮ آﺳﻴﺒﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻫﻤﭽﻮن ﺗﺮکﺧﻮردﮔﻲ در اﻳﻦ ﺳﺎزهﻫﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، اﻳﻦ ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎ ﺑﺮای ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﺳﻄﺢ اﻳﻤﻨﻲ ﻓﻌﻠﻲ و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ رزرو ﺳﺎزه در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎرﮔﺬاریﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ازﺟﻤﻠﻪ زﻟﺰﻟﻪ ﺿﺮورت ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻣﺸﺎﺑﻪ آن در ﻛﺸﻮر ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ. ﺳﺪ ﻣﺎروﭘﻮﻳﻨﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی ﺑﺮای دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻻزم در ﻣﻮرد ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺮکﺧﻮردﮔﻲ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﺪ و ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﺳﻄﺢ اﻳﻤﻨﻲ آن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و ﻫﻨﺪﺳﻪای ﻣﺸﺨﺺ از ﺗﺮک در ﺑﺪﻧﻪ ﺳﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ. ﻣﺪلﺳﺎزی ﺳﻪﺑﻌﺪی ﺳﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﻲ ﺑﺮای ﭼﻨﺪ دﺳﺘﻪ ﺗﺮک ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﺮای ﻣﺪلﺳﺎزی ﺗﺮک ﻧﻴﺰ از درز ﻓﺸﺎری-ﺑﺮﺷﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﺑﺎرﮔﺬاریﻫﺎی اﻋﻤﺎلﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﺎرﻫﺎی ﺳﺮوﻳﺲ )وزن و ﻓﺸﺎر آب( و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎر ﻏﻴﺮﻋﺎدی ﻧﻔﻮذ آب در ﺗﺮک ﻫﺴﺘﻨﺪ. در دﺳﺘﻪ اول ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﻄﻲ ﻓﺮض ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﻨﺶﻫﺎی ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺰرگ، ﺑﺮای ﻣﻮارد ﻣﻨﺘﺨﺐ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺘﻦ ﺑﺎ ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮی ﻣﺪل آﺳﻴﺐ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭘﻲ ﺧﻄﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪ. ﺿﺮاﻳﺐ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﺮﺷﻲ و ﻓﺸﺎری ﺑﺮای ﺳﻄﻮح درزﻫﺎی اﻧﻘﺒﺎض و ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺮک ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮای ﺿﺮاﻳﺐ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺳﻄﻮح ﺑﺪﻧﻪ ﺳﺪ از ﻣﻌﻴﺎر ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺑﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎدهﺷﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺪلﻫﺎی ﺳﻪﺑﻌﺪی ﺳﺪ، ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺪ و درزﻫﺎی اﻧﻘﺒﺎض ﺑﻴﻦ ﻃﺮهﻫﺎ ﻣﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖآﻣﺪه ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺗﺮک ﺑﺎ ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ ﻧﺼﻒ در ﺿﺨﺎﻣﺖ ﭘﻮﺳﺘﻪ، ﺑﺮای ﻫﺮدو ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻔﻮذ و ﻋﺪم ﻧﻔﻮذ آب در ﺗﺮک، ﺿﺮاﻳﺐ اﻃﻤﻴﻨﺎن اﻓﺖ ﻣﺤﺴﻮﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ از ﺑﺎﺑﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﺪ ﻧﻴﺴﺖ. اﻣﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻖ ﻧﻔﻮذ ﺑﻪﻛﻞ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺳﺪ، ﺑﺮای ﺑﺎرﻫﺎی ﺳﺮوﻳﺲ ﺑﺪون ﻧﻔﻮذ آب در ﺗﺮک، ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ زاوﻳﻪی اﺻﻄﻜﺎک ﺳﻄﺢ ﺗﺮکﺧﻮرده، ﺿﺮاﻳﺐ اﻃﻤﻴﻨﺎن اﻓﺖ ﻣﺤﺴﻮﺳﻲ دارﻧﺪ و در ﺻﻮرت اﻓﺰودن ﻧﻔﻮذ آب داﺧﻞ ﺗﺮکﻫﺎ، اﻳﻦ ﺑﺎرﮔﺬاری ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺗﺸﺪﻳﺪﻛﻨﻨﺪه ﻋﻤﻞﻧﻤﻮده و ﺧﺮاﺑﻲﻫﺎی ﭘﺎی ﻃﺮهی ﺗﺮکﺧﻮرده را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺛﺮ ﺧﺮاﺑﻲﻫﺎی ﻣﺬﻛﻮر روی ﭘﻲ، ﺧﺒﺮ از اﻓﺖایمنی ﺑﺮﺷﻲ در ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﺳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮه ی ﺗﺮکﺧﻮرده ﻣﻲدﻫﺪ.

واژﮔﺎن ﻛﻠﻴﺪی: ﺳﺪﻫﺎی ﺑﺘﻨﻲ ﻗﻮﺳﻲ، ﺗﺮکﺧﻮردﮔﻲ، ارزﻳﺎﺑﻲ اﻳﻤﻨﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮد، ﻣﺪلﺳﺎزی ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﺎﺧﺖ، ﺳﺪ ﻣﺎروﭘﻮﻳﻨﺖ.