1- دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آب- گرایش سازه های آبی، گروه آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منایع طبیعی، دانشگاه تهران
2- استاد، گروه آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران ، Raeesi@ut.ac.ir
چکیده: (667 مشاهده)
روش الکتروکینتیک یکی از روشهای متداول است که برای پاکسازی خاکهای آلوده به آلایندههای آلی و غیرآلی مورد استفاده قرار می گیرد. حلالیت بعضی از آلایندههای آلی در آب محدود است، بنابراین در این روش برای افزایش راندمان پاکسازی خاک های آلوده مذکور، باید از شوینده های مناسب استفاده شود. در این پژوهش اثر سه ماده شوینده (SDS، Poloxamer 407 و Brij 35) به همراه تغییرات pH بر پاکسازی یک خاک رسی آلوده به ماده دی متیل فتالات با انجام آزمایشهای الکتروکینتیک مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس میزان جذب این آلاینده به وسیله خاک مورد استفاده، خاک آلوده با غلظت mg/Kg 40 به طور مصنوعی در آزمایشگاه تهیه شد. آزمایشها در یک دستگاه که متشکل از یک محفظه اصلی با طول و عرض و ارتفاع 30، 10 و 30 سانتیمتر و از جنس پلکسی گلاس با ضخامت 1 سانتیمتر بود، انجام شدند. در دو طرف محفظه اصلی دو مخزن قرار داشت که مخازن آند و کاتد نامیده می شوند. خاک آلوده پس از اشباع به محفظه اصلی دستگاه منتقل شد. مخزن آند دستگاه از محلولهای شوینده SDS، Poloxamer 407 و Brij 35 با غلظت های 3 درصد و مخزن کاتد نیز در تمامی آزمایش ها از آب مقطر پر گردید. یک آزمایش مرجع نیز برای مقایسه نتایج با سایر آزمایشها شامل آب مقطر در مخازن آند و کاتد انجام یافت. آزمایشهای مذکور به مدت 7 روز و تحت ولتاژ 50 ولت انجام شدند. در پایان هر آزمایش، مقاومت برشی در نقاطی از خاک با فواصل 4، 12، 19 و 26 سانتی متر از آند به وسیله پره اندازه گیری شد. از نقاط مذکور، جهت تعیین pH و درصد پاکسازی خاک به وسیله دستگاه Gas Chromatography (GC) نمونه برداری صورت پذیرفت. نتایج نشان دادند که مقاومت برشی خاک برای محلولهای مختلف با افزایش فاصله از آند افزایش مییابد که این مقدار در فاصله 26 سانتی متری از آند برای آزمایشهای آب مقطر، Brij 35، Poloxamer 407 و SDS به ترتیب برابر با 7، 5/5، 8 و 42 کیلوپاسکال به دست آمد. همچنین مشاهده شد که با فاصله گرفتن از آند، مقدار pH از اسیدی به قلیایی تغییر می یابد. علاوه بر این نتایج، مشاهده گردید که درصد پاکسازی برای شوینده SDS در فواصل مذکور معادل 73، 70/47، 14/02، 20/12 و برای Brij 35 مقدار آن برابر با 69/55، 66، 21 و 17می باشد. همچنین مقادیر پاکسازی برای شوینده Poloxamer 407 نیز برابر با 68/94، 65/89، 10/97 و 1/24- و برای آب مقطر برابر با 55، 53/53، 7/77 و 20- درصد اندازه گیری شدند. مقایسه نتایج نشان داد که اثر پاکسازی شویندهها به صورت Poloxamer 407 < Brij 35< SDS میباشد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل (کامل) |
موضوع مقاله:
محیط زیست دریافت: 1402/7/2 | پذیرش: 1402/12/9 | انتشار: 1403/6/10