پهنهبندی و تحلیل خطر لرزهای ابزاری قدرتمند و دارای اطلاعات مفید و ارزشمندی جهت تصمیم گیریها میباشد. در این مطالعه پهنهبندی لرزهای شهر اردبیل در سطح سنگ بستر لرزهای با استفاده از روش تحلیل خطر قطعی و سیستم استنتاج فازی انجام گرفته است. هدف از تحلیل خطر زمینلرزه، برآورد پارامترهای قدرتمند زمین در یک بازه زمانی و در محلی خاص میباشد. در تمامی مراحل انجام تحلیل خطر لرزهای، عدم قطعیتهایی وجود دارد که استفاده از روشهای مناسب در بررسی خطر زمینلرزه را اجتنابناپذیر میکند. استفاده از منطق فازی میتواند شیوهای مناسب جهت تحلیل خطرات زمینلرزه باشد که با یک روند ساده و انعطافپذیر نتایج خوبی را در مدت زمان کوتاه ارائه میدهد. ایران یکی از زلزله خیزترین کشورهای دنیا محسوب میشود و شهرهای آن در رابطه با این پدیده طبیعی آسیب های فراوان دیده است. شهر اردبیل با مختصات
25/38 شمالی و 30/48 شرقی، مرکز استان اردبیل و در شمال غرب ایران قرار دارد. به دلیل قرارگیری در میان چندین گسل مهم با سابقه ویرانگری تاریخی بسیار، شناخت و بررسی لرزهای این منطقه امری لازم وضروری میباشد. برای این منظور، گسلهای موجود در شعاع 150 کیلومتری از شهر به همراه تاریخچه لرزهخیزی آنها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته و 20 چشمه بالقوه زمینلرزه جهت انجام تحلیلخطر انتخاب شدند. تحلیل خطر لرزهای ابتدا به روش قطعی مرسوم و سپس با استفاده از سیستم استنتاج فازی برای مراکز هر مش به ابعاد 1000×1000 متر که بر روی شهر اردبیل تعیین شده، برآورد گردیده است. در تحلیل خطر با استفاده از روش قطعی مرسوم از 5 رابطهی کاهندگی که با بررسی و مطالعه فراوان انتخاب گردیدند جهت تعیین مقادیر بیشینه شتاب و طیف پاسخ شتاب استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده به روش قطعی مرسوم، تغییرات بیشینه شتاب افقی زمین بین
0.24g و
0.43g است. تغییرات حاصل از برآورد خطر لرزهای با استفاده از سیستم استنتاج فازی نیز بین
0.25g و
0.43g است. درنتیجه بیشینه شتاب افقی زمین
0.43g میباشد که حاصل از چشمهای است که گسل اصلی آن گسل بزقوش با بزرگای گشتاوری 7.21 میباشد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل (کامل) |
موضوع مقاله:
زلزله دریافت: 1400/2/16 | پذیرش: 1400/12/3 | انتشار: 1401/11/10