Modares Civil Engineering journal
مهندسی عمران مدرس
MCEJ
Engineering & Technology
http://mcej.modares.ac.ir
1
admin
2476-6763
10.22034
fa
jalali
1392
1
1
gregorian
2013
4
1
13
1
online
1
fulltext
fa
گنجایش تورمپذیری خاک شهر یزد
A Comprehensive Study on Swelling Potential of Yazd Clay
چکیده- آسیب­های وارد شده به برخی از سازه­های مستقر در زمین­های رسی در نقاط کویری کشور به ویژه شهر یزد و ابهام در تفسیر ساز و کار و علت این آسیب­ها، شناسایی خصوصیات تورمی این خاک­ها را ضروری می­سازد. گنجایش تورم خاک شهر یزد با 30 نمونه گرفته شده از اعماق 5/1 تا 5/3 متری از مکان­های مختلف ارزیابی شد. آزمایش های فیزیکی شامل تعیین حدود اتربرگ، دانه­بندی به روش هیدرومتری، چگالی خشک طبیعی، درصد رطوبت، چگالی ویژه و درصد و فشار تورم، آزمایش های شیمیایی برای تعیین ترکیبات شیمیایی و کاتیون­­های موجود در خاک رس منطقه و آزمایش کانی­شناسی (XRD) برای تعیین درصد کانی­های رس موجود در خاک، انجام شده است. بر اساس ارزیابی غیرمستقیم، گنجایش تورم نمونه­ها، بیشتر در گروه متوسط و پایین قرار گرفته و اندازه­گیری مستقیم با دستگاه ادومتر نیز این موضوع را تایید کرده است. کانی­های خاک، شامل ایلیت، و مونت موریلونیت و درصد کمی کائولینیت بوده، ولی کمبود کاتیون سدیم و وجود مقدار زیادی کاتیون کلسیم و آهک باعث شده که گنجایش تورم خاک زیاد نباشد. در بررسی عوامل ذاتی موثر بر تورم، ارتباط مستقیم میزان تورم با ویژگی های خمیری، درصد رس و درصد کاتیون سدیم و ارتباط معکوس آن با درصد آهک خاک مشاهده شد.
Abstract: Some of the structures founded on clay soils in the desert area of the country, especially in Yazd, have suffered damages, most probably due to swelling of the soil. The ambiguity in the interpretation of the mechanisms and causes of these damages has necessitated studying swelling characteristics of these soils. Thirty soil samples, taken from 1.5m to 3.0m below the ground surface, were tested. Tests included: (a) physical tests including determination of Atterberg Limits, hydrometer method gradation, natural dry density, water content, and swelling pressure/percentage; (b) chemical tests for determining chemical substances and cations of the samples and (c) XRD tests to determine the soil mineralogy. According to the indirect methods of swelling assessment, most of the samples lie in the medium to low swelling potential catgories. The direct oedometer test support this notion. The prevailing minerals present in the soil samples are illite and calcium montmorillonite. The paper also presents the relationships between the swelling potential and the Atterberg Limits, clay fraction, sodium and calcium contents of the soil.
واژگانکلیدی- خاک متورم شونده,گنجایش تورم,حدود اتربرگ,آزمایش کانی شناسی,آزمایش شیمیایی
Swelling soil,Swelling potential,Atterberg Limits,Mineralogy,Chemical tests
109
116
http://mcej.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-429&slc_lang=fa&sid=16
M.
Dehghan
مژده
دهقان
100319475328460042322
100319475328460042322
Yes
Amirkabir Undustrial University
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
A.
Soroush
عباس
سروش
100319475328460042323
100319475328460042323
No
Amirkabir University
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
M.
Salehi
سیدمصطفی
صالحی
100319475328460042324
100319475328460042324
No
Zaminsakht Consultant Engineering
مشاور زمین ساخت